Arapçada sayılar, 1-10 arası (tekil sayılar), 11-19 arası (mürekkep sayılar), 10’un katları (20, 30, vs.) ve 100’ün katları (100, 200, 1000, vs.) gibi kategorilere ayrılır. Ayrıca, sayıların isimlerle müzekker (eril) ve müennes (dişil) uyumu vardır. İşte Arapça sayıların temel özellikleri ve kullanım kuralları:
1. 1-10 Arası Sayılar
Sayı
Müzekker (Eril)
Müennes (Dişil)
Okunuşu
1
واحد
واحدة
Vâhid / Vâhıde
2
اثنان
اثنتان
İsnen / İsnetân
3
ثلاثة
ثلاث
Selâse / Selâs
4
أربعة
أربع
Erba‘a / Erba‘
5
خمسة
خمس
Hamse / Hams
6
ستة
ست
Sitte / Sitt
7
سبعة
سبع
Seb‘a / Seb‘
8
ثمانية
ثمان
Semâniye / Semân
9
تسعة
تسع
Tis‘a / Tis‘
10
عشرة
عشر
Aşere / Aşr
Kurallar (1-10 Arası):
1 ve 2: Sayı, nitelediği isimle uyum sağlar.
Örnek:
كتاب واحد (bir kitap – müzekker)
سيارة واحدة (bir araba – müennes)
طالبان اثنان (iki erkek öğrenci)
طالبتان اثنتان (iki kız öğrenci)
3-10: Sayı, isimle ters cinsiyette olur ve isim çoğul gelir.
Örnek:
ثلاثة كتب (üç kitap – müzekker için müennes sayı)
ثلاث سيارات (üç araba – müennes için müzekker sayı)
2. 11-19 Arası Sayılar (Mürekkep Sayılar)
Sayı
Müzekker
Müennes
Okunuşu
11
أحد عشر
إحدى عشرة
Ehade aşer / İhdâ aşrete
12
اثنا عشر
اثنتا عشرة
İsna aşer / İsnetâ aşrete
13
ثلاثة عشر
ثلاث عشرة
Selâsete aşer / Selâse aşrete
14
أربعة عشر
أربع عشرة
Erba‘ate aşer / Erba‘ aşrete
15
خمسة عشر
خمس عشرة
Hamse aşer / Hams aşrete
16
ستة عشر
ست عشرة
Sitte aşer / Sitt aşrete
17
سبعة عشر
سبع عشرة
Seb‘ate aşer / Seb‘ aşrete
18
ثمانية عشر
ثمان عشرة
Semâniyete aşer / Semân aşrete
19
تسعة عشر
تسع عشرة
Tis‘ate aşer / Tis‘ aşrete
Kurallar (11-19 Arası):
11 ve 12: Nitelediği isimle uyumlu olur.
13-19: İlk sayı ters cinsiyette, “عشر” kısmı nitelediği isimle uyumlu olur.
Örnek:
ثلاثة عشر كتاباً (on üç kitap – müzekker isim için)
ثلاث عشرة سيارة (on üç araba – müennes isim için)
3. 20 ve Üzeri Sayılar
10’un Katları (20, 30, 40…90)
Sayı
Arapça
Okunuşu
20
عشرون
Işrûn
30
ثلاثون
Selâsûn
40
أربعون
Erba‘ûn
50
خمسون
Hamsûn
60
ستون
Sittûn
70
سبعون
Seb‘ûn
80
ثمانون
Semânûn
90
تسعون
Tis‘ûn
Kurallar:
10’un katları, nitelediği isimle uyumlu olmaz ve isim tekil gelir.
Örnek:
عشرون كتاباً (yirmi kitap)
ثلاثون طالبةً (otuz kız öğrenci)
100 ve 1000’in Katları
Sayı
Arapça
Okunuşu
100
مائة
Mie
200
مائتان
Mietân
300
ثلاثمائة
Selâs mie
1000
ألف
Elf
2000
ألفان
Elfân
3000
ثلاثة آلاف
Selâset elf
Kurallar:
100 ve 1000’in katlarında isimler tekil gelir.
Örnek:
مائة كتاب (yüz kitap)
ألف سيارة (bin araba)
4. Örnek Cümleler
Bir ve iki için:
عندي كتاب واحد. (Bir kitabım var.)
لدي طالبتان اثنتان. (İki kız öğrencim var.)
3-10 için:
قرأت خمسة كتب. (Beş kitap okudum.)
اشتريت تسع سيارات. (Dokuz araba aldım.)
11-19 için:
رأيت أحد عشر رجلاً. (On bir adam gördüm.)
اشتريت خمس عشرة تفاحة. (On beş elma aldım.)
20 ve üstü:
في المكتبة ثلاثون كتاباً. (Kütüphanede otuz kitap var.)
عندي مائة قلم. (Yüz kalemim var.)
Pratik İpuçları
Sayıların nitelediği isimle uyum kurallarını öğrenmek önemlidir.
Bol bol okuma ve dinleme yaparak sayıları doğru şekilde kullanmayı geliştirebilirsiniz.