1. Teklik (Müfred):
- Tanım: Bir varlığı ya da nesneyi ifade eder.
- Örnekler:
- كِتَابٌ (bir kitap)
- قَلَمٌ (bir kalem)
- مَدْرَسَةٌ (bir okul)
Bu formda herhangi bir sayı eki kullanılmaz. Kelime yalın halindedir.
2. İkilik (Tesniye):
- Tanım: İki varlığı ya da nesneyi ifade etmek için kullanılır.
- Yapısı:
- Müzekker (eril) isimlerde: -انِ veya -يْنِ eklenir.
- Müennes (dişil) isimlerde: -تَانِ veya -تَيْنِ eklenir.
- Duruma Göre Tesniye Ekleri:
- Nominatif (رفع): -انِ kullanılır.
- Akkusatif ve Cer (نصب ve جر): -يْنِ kullanılır.
- Örnekler:
- كِتَابَانِ (iki kitap, nominatif)
- كِتَابَيْنِ (iki kitap, akkusatif/cer)
- مَدْرَسَتَانِ (iki okul, nominatif)
- مَدْرَسَتَيْنِ (iki okul, akkusatif/cer)
3. Çoğulluk (Cem’):
Çoğulluk iki farklı şekilde ifade edilir: Kurallı (salim) çoğul ve Kuralsız (mürekkep) çoğul.
a. Kurallı Çoğul (جمع سالم):
- Müzekker Kurallı Çoğul:
- Ek: -ونَ (nominatif), -ينَ (akkusatif/cer)
- Örnekler:
- مُدَرِّسُونَ (öğretmenler, nominatif)
- مُدَرِّسِينَ (öğretmenler, akkusatif/cer)
- Müennes Kurallı Çoğul:
- Ek: -اتٌ (nominatif), -اتٍ (akkusatif/cer)
- Örnekler:
- مَدْرَسَاتٌ (okullar, nominatif)
- مَدْرَسَاتٍ (okullar, akkusatif/cer)
b. Kuralsız Çoğul (جمع تكسير):
- Tanım: Kelimenin çoğul yapılırken kök yapısının değiştiği durumlardır. Bu tip çoğulların bir kurala bağlı olmaması nedeniyle ezberlenmesi gerekir.
- Örnekler:
- رَجُلٌ (bir adam) → رِجَالٌ (adamlar)
- كِتَابٌ (bir kitap) → كُتُبٌ (kitaplar)
- بَيْتٌ (bir ev) → بُيُوتٌ (evler)
Notlar:
- Tesniye ve çoğulluk kullanıldığında, sıfatlar ve fiiller de aynı kurallara uygun olarak çekimlenir.