Arapçada Sayılar (الأعداد)
Arapçada sayılar, 1-10 arası (tekil sayılar), 11-19 arası (mürekkep sayılar), 10’un katları (20, 30, vs.) ve 100’ün katları (100, 200, 1000, vs.) gibi kategorilere ayrılır. Ayrıca, sayıların isimlerle müzekker (eril) ve müennes (dişil) uyumu vardır. İşte Arapça sayıların temel özellikleri ve kullanım kuralları:
1. 1-10 Arası Sayılar
| Sayı | Müzekker (Eril) | Müennes (Dişil) | Okunuşu |
|---|---|---|---|
| 1 | واحد | واحدة | Vâhid / Vâhıde |
| 2 | اثنان | اثنتان | İsnen / İsnetân |
| 3 | ثلاثة | ثلاث | Selâse / Selâs |
| 4 | أربعة | أربع | Erba‘a / Erba‘ |
| 5 | خمسة | خمس | Hamse / Hams |
| 6 | ستة | ست | Sitte / Sitt |
| 7 | سبعة | سبع | Seb‘a / Seb‘ |
| 8 | ثمانية | ثمان | Semâniye / Semân |
| 9 | تسعة | تسع | Tis‘a / Tis‘ |
| 10 | عشرة | عشر | Aşere / Aşr |
Kurallar (1-10 Arası):
- 1 ve 2: Sayı, nitelediği isimle uyum sağlar.
- Örnek:
- كتاب واحد (bir kitap – müzekker)
- سيارة واحدة (bir araba – müennes)
- طالبان اثنان (iki erkek öğrenci)
- طالبتان اثنتان (iki kız öğrenci)
- Örnek:
- 3-10: Sayı, isimle ters cinsiyette olur ve isim çoğul gelir.
- Örnek:
- ثلاثة كتب (üç kitap – müzekker için müennes sayı)
- ثلاث سيارات (üç araba – müennes için müzekker sayı)
- Örnek:
2. 11-19 Arası Sayılar (Mürekkep Sayılar)
| Sayı | Müzekker | Müennes | Okunuşu |
|---|---|---|---|
| 11 | أحد عشر | إحدى عشرة | Ehade aşer / İhdâ aşrete |
| 12 | اثنا عشر | اثنتا عشرة | İsna aşer / İsnetâ aşrete |
| 13 | ثلاثة عشر | ثلاث عشرة | Selâsete aşer / Selâse aşrete |
| 14 | أربعة عشر | أربع عشرة | Erba‘ate aşer / Erba‘ aşrete |
| 15 | خمسة عشر | خمس عشرة | Hamse aşer / Hams aşrete |
| 16 | ستة عشر | ست عشرة | Sitte aşer / Sitt aşrete |
| 17 | سبعة عشر | سبع عشرة | Seb‘ate aşer / Seb‘ aşrete |
| 18 | ثمانية عشر | ثمان عشرة | Semâniyete aşer / Semân aşrete |
| 19 | تسعة عشر | تسع عشرة | Tis‘ate aşer / Tis‘ aşrete |
Kurallar (11-19 Arası):
- 11 ve 12: Nitelediği isimle uyumlu olur.
- 13-19: İlk sayı ters cinsiyette, “عشر” kısmı nitelediği isimle uyumlu olur.
- Örnek:
- ثلاثة عشر كتاباً (on üç kitap – müzekker isim için)
- ثلاث عشرة سيارة (on üç araba – müennes isim için)
- Örnek:
3. 20 ve Üzeri Sayılar
10’un Katları (20, 30, 40…90)
| Sayı | Arapça | Okunuşu |
|---|---|---|
| 20 | عشرون | Işrûn |
| 30 | ثلاثون | Selâsûn |
| 40 | أربعون | Erba‘ûn |
| 50 | خمسون | Hamsûn |
| 60 | ستون | Sittûn |
| 70 | سبعون | Seb‘ûn |
| 80 | ثمانون | Semânûn |
| 90 | تسعون | Tis‘ûn |
Kurallar:
- 10’un katları, nitelediği isimle uyumlu olmaz ve isim tekil gelir.
- Örnek:
- عشرون كتاباً (yirmi kitap)
- ثلاثون طالبةً (otuz kız öğrenci)
- Örnek:
100 ve 1000’in Katları
| Sayı | Arapça | Okunuşu |
|---|---|---|
| 100 | مائة | Mie |
| 200 | مائتان | Mietân |
| 300 | ثلاثمائة | Selâs mie |
| 1000 | ألف | Elf |
| 2000 | ألفان | Elfân |
| 3000 | ثلاثة آلاف | Selâset elf |
Kurallar:
- 100 ve 1000’in katlarında isimler tekil gelir.
- Örnek:
- مائة كتاب (yüz kitap)
- ألف سيارة (bin araba)
- Örnek:
4. Örnek Cümleler
- Bir ve iki için:
- عندي كتاب واحد. (Bir kitabım var.)
- لدي طالبتان اثنتان. (İki kız öğrencim var.)
- 3-10 için:
- قرأت خمسة كتب. (Beş kitap okudum.)
- اشتريت تسع سيارات. (Dokuz araba aldım.)
- 11-19 için:
- رأيت أحد عشر رجلاً. (On bir adam gördüm.)
- اشتريت خمس عشرة تفاحة. (On beş elma aldım.)
- 20 ve üstü:
- في المكتبة ثلاثون كتاباً. (Kütüphanede otuz kitap var.)
- عندي مائة قلم. (Yüz kalemim var.)
Pratik İpuçları
- Sayıların nitelediği isimle uyum kurallarını öğrenmek önemlidir.
- Bol bol okuma ve dinleme yaparak sayıları doğru şekilde kullanmayı geliştirebilirsiniz.
1-10 Arası Sayılar
İleri dilbilgisi